انتخاب و خرید یک تلویزیون ایده‌آل در بین هزاران مدل از برندهای مختلف همیشه می تواند سردرگم کننده باشد؛ اما اگر راه های تشخیص ویژگی های منحصر بفرد هر کدام را بلد باشید دیگر دغدغه‌ای برای برگزیدن مدل مطلوب خود نخواهید داشت. ما نیز در این مقاله مقایسه پنل IPS و VA به گوشه‌ای از این دریای وسیع فناوری‌ می پردازیم که باید حین خرید تلویزیون به آن دقت کنید. پنل هایی که برای نمایشگر تلویزیون مورد استفاده قرار می‌گیرد متفاوت‌اند و هر کدام بر اساس نیاز فرد باید انتخاب گردد. اما منظور از نیاز شخص چیست؟ بگذارید با ذکر یک مثال موضوع را بهتر برایتان قابل فهم نمایم.

اگر جزو گیمیرهای حرفه ای هستید و هدف از خرید تلویزیون، بیشتر انجام بازی باشد باید تلویزیونی با پنل مناسب برای این کار را خریداری کنید، اما برعکس اگر تلویزیون برای تماشای فیلم و سریال در اتاق تاریک مورد استفاده قرار می‌گیرد نیز باید گزینه مربوطه و درخور این کار را تهیه نمایید. تفاوت های ریز و جزئی بین این دو پنل وجود دارد که در پایین به آن‌ها اشاره کرده‌ایم و پس از مطالعه متن به سادگی می‌توانید هر کدام را تشخیص دهید و آنچه مناسب شماست را برگزینید؛ پس ما را تا ادامه همراهی نمایید.

انواع پنل ها

همانطور که در بالا ذکر کریدم هنگام خرید تلویزیون یا مانیتور با 3 پنل VA و IPS یا حتی TN برخورد خواهید کرد که در مقاله امروز فروشگاه افرالند ما در مورد TN صحبتی نخواهیم کرد چون جزو قدیمی ترین نوع پنل محسوب می شود.

In-plane switching (IPS) – این اصطلاح توسط ال جی اختراع شد. سامسونگ از فناوری مشابه به عنوان “plane-to-line switching” (PLS) یاد می کند، در حالی که AU Optronics از اصطلاح “advanced hyper viewing angle” (AHVA) استفاده می کند و همه اینها قابل مقایسه هستند.

Vertical alignment (VA) – توسط سامسونگ به عنوان “super vertical alignment” (SVA) و توسط AU Optronics به عنوان “advanced multi-domain vertical alignment” (AMVA) اشاره می شود؛ همه دارای قابلیت های مشابه هستند.

این نام ها به تراز شدن مولکول ها در دخل LCD (صفحه نمایش کریستال مایع) و نحوه تغییر آنها هنگام اعمال ولتاژ مربوط می شوند. همه مانیتورهای LCD برای کار کردن تراز شدن مولکول ها را تغییر می دهند، اما نحوه انجام این کار می تواند روی افکت تصویر و زمان پاسخگویی تاثیر می گذارد.

همه پنل های LCD دارای مشکلات مشترکی هستند

هنگامی که مانیتورهای LCD را با CRT مقایسه کنید؛ متوجه خواهید شد که تمام پنل های LCD از نوعی مشکل تاخیر رنج می برند. این اولین مشکلی بود که پنل های TN برای اولین بار با آن مواجه شدند و سال هاست که مانیتورهای IPS و VA از آن رنج می برند؛ اما فناوری ها بهبود پیدا کردند و گرچه بسیاری از مشکلات بهبود پیدا کرده اند اما به طور کامل حذف نشده اند.

نور پس زمینه غیریکنواخت مسئله دیگری است که در انواع پنل ها مشاهده خواهید کرد. این مسئله اغلب به کیفیت ساخت کلی مربوط می شود و در مدل های ارزان قیمت که برای کاهش هزینه ها کنترل کیفیت کمتری را به همراه دارند دیده می شوند. بنابراین اگر به دنبال یک تلویزیون یا مانیتور ارزان قیمت هستید؛ برای دریافت نور پس زمینه غیریکنواخت آماده باشید.

پنل های LCD بیشتر در معرض پیکسل های مرده قرار می گیرند. تولیدکنندگان مختلف سیاست ها و قوانین مربوط به مصرف کننده مختلفی را برای پیکسل های مرده پوشش می دهند. اگر فرد کمال گرایی هستید؛ قبل از خرید؛ سیاست های تولیدکننده مد نظر خود را در مورد پیکسل های مرده بررسی کنید. برخی از آنها به طور رایگان مانیتوری که دارای پیکسل مرده است را تعویض می کنند.

چگونه پنل تلویزیون خود را تشخیص دهیم؟

پنل تلویزیون های امروزی از دو مورد بیشتر نیستند و راه تشخیص پنل IPS و VA کار چندان سختی نخواهد بود. همانطور که در ویدیو مقایسه پنل‌های تلویزیون در پایین مشاهده می کنید سریع‌ترین و دقیق‌ترین روش تشخیص، استفاده از تست انگشت می‌باشد. شما اگر دو تلویزیون با پنل های متفاوت (یکی VA و دیگری IPS) داشته باشید می‌توانید انگشت خود را روی صفحه مانیتور هر کدام بکشید. در یکی از نمایشگرها به وضوح رد انگشت سریعا پدیدار و سپس گم می‌شود؛‌ یعنی در مسیر طی شده توسط انگشت خطی ایجاد می‌گردد که این نشان دهنده حضور پنل VA در تلویزیون است.

اما در تلویزیون دارای پنل IPS هیچگونه ردی مشاهده نمی شود که می‌تواند دلیل دیگر آن مقاومت صفحه در برابر ضربه باشد. این روش یکی از شایع‌ترین روش‌هایی است که برای تشخیص نوع پنل تلویزیون مورد استفاده قرار می‌گیرد. حال پس از تشخیص پنل، در پایین به توضیحاتی کوتاه درباره هر دو مدل و تفاوت‌های آن دو خواهیم پرداخت.

پنل IPS چیست؟

واژه IPS مخفف عبارت In Plane Switching است که برای نمایشگر‌های کریستال مایع یا همان LCD مورد استفاده قرار می‌گیرد و ویژگی‌های مربوط به خود را دارد. کریستال‌های مایع در پنل IPS به صورت موازی و در کنار هم چیده شده‌اند که همین موضوع باعث می‌شود حین تابش نور طیف رنگی وسیع تری داشته باشند و برای تماشای فیلم می ‌تواند مناسب باشد. همچنین تاخیر ورودی کم از ۱ تا ۵ میلی ثانیه برای گیمرهای سخت‌گیر لذت بخش است. ترتیب رنگ‌ها در پنل IPS بدین صورت است که ابتدا سبز، سپس آبی و در انتها قرمز قرار می‌گیرد.

وضوح رنگی در پنل IPS و VA

پنل IPS خود به دو دسته ADS وPLS تقسیم می‌شود که تفاوت‌های بسیار جزئی با هم دارند و باید با امکانات پیشرفته و از لحاظ پیکسلی آن ها را تشخیص داد که به دلیل ریز بودن تفاوت‌ها (رنگ، زاویه دید، کنتراست) اصلا نیازی به این کار نخواهد بود و تنها تحت عنوان IPS بیان می‌گردد. ناگفته نماند که به دلیل چینش موازی کریستال‌ها در این پنل مشکلاتی نیز ایجاد می‌شود که به آن خواهیم پرداخت.

این در حالی است که رفرش ریت پنل های IPS نسبت به TN ها بیشتر است. امروزه تولیدکنندگان بیشتری در حال تولید پنل های IPS با رفرش ریت 240 هرتز هستند. به عنوان مثال ASUS VG279QM که یک دستگاه 27 اینچی با کیفیت 1080p است از پنل IPS با رفرش ریت 280 هرتز استفاده می کنید.

قبل از این TN ها نسبت به سایر پنل ها تاخیر ورودی کمتری داشتند اما سرانجام فناوری IPS این تاخیر ورودی را جبران کرد. در ژوئن 2019؛ ال جی مانیتورهای جدید Nano IPS UltraGear خود را با زمان پاسخگویی 1 میلی ثانیه ارائه کرد.

با وجود اینکه این شکاف بسته شد؛ برای پنل IPS با چنین زمان پاسخگویی کمتری نسبت به TN با مشخصات مشابه باید هزینه بیشتری پرداخت کنید. اگر بودجه خوبی دارید برای خرید تلویزیون یا یک مانیتور با پنل IPS و زمان پاسخگویی حدود 4 میلی ثانیه هزینه کنید.

آخرین چیزی که باید در مورد پنل های IPS بدانید این است که پدیده ای به نام “IPS glow” دارد؛ این زمانی است که می بینید نور پس زمینه نمایشگر در زوایای دید نامناسب از درخشش بیشتری برخوردار است. تا زمانی که از کنار به پنل نگاه نکنید این مشکل چندان مسئله ساز نیست؛ اما مسئله ای است که باید به خاطر داشته باشید.

چینش رنگ rgb در پنل va
ترتیب رنگ RGB در پنل IPS

پنل VA چیست؟

پنل VA که کوتاه شده‌ی Vertical Alignment است از کریستال‌های مایع برای نمایش استفاده می‌کند و چیدمان کریستال‌ها به صورت عمودی می‌باشد و همین امر موجب ایجاد تغییرات جزئی با پنل IPS می‌شود.چیدمان عمودی پیکسل ها باعث می‌شود در اتاق تاریک نمایش بهتری ارائه دهد و ترتیب رنگ‌های این پنل نیز برابر با سبز، قرمز و آبی می‌باشد. بعلاوه زمان پاسخدهی کمی دارد و بازی در حالت آفلاین می‌تواند نتیجه رضایت بخشی به دنبال داشته باشد.

در مقایسه با TN ها، پنل های VA تولید رنگ بسیار بهتری را ارائه می دهند و معمولا در مدل های رده پایین تر؛ طیف sRGB کامل را تحت تاثیر قرار می دهند. اگر تمایل دارید کمی بیشتر هزینه کنید؛ پنل های Quantum Dot SVA سامسونگ می توانند پوشش 125 درصدی sRGB را ارائه دهند.

به همین دلیل، پنل های VA برای کابردهای عمومی ایده آل هستند و برای گیمرهایی که بازی های تک نفره یا گاه به گاه را اجرا می کنند مناسب است. گزچه متخصصان رسانه به طور کلی، پنل های IPS را نسبت به VA ترجیح می دهند؛ چون طیف وسیع تری از رنگ ها را به نمایش می گذارند.

تفاوت‌های بارز دو پنل IPS‌ و VA با یکدیگر

میاندو دسته از پنل‌های معروف تلویزیون یعنی IPS و VA تفاوت‌های زیادی وجود دارد؛ اما برخی از این تفاوت‌ها جزئی و برخی شایع‌تراند. از جمله این تفاوت‌ها می توان به میزان روشنایی، سطح یکنواختی رنگ مشکی، زاویه دید، زمان پاسخدهی، مقاومت در برابر صفحه، کنتراست و قیمت اشاره نمود که در ادامه ۴ مورد از آن‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

آیا زاویه دید پنل IPS و VA با هم متفاوت اند؟

پاسخ بله است! زاویه دید دو نمایشگر با پنل‌های متفاوت IPS و VA با هم فرق دارند و برنده این مبحث پنل IPS می‌باشد. اگر از زاویه‌ی غیر مستقیم به تلویزیون نگاه کنید رنگ‌ها متفاوت نخواهند بود و کیفیت تصاویر حفظ می شوند. یعنی نمایش جزئیات به همان وضوحی خواهد بود که از روبرو دیده می‌شود. پس اگر تلویزیونی با پنل IPS دارید می‌توانید دوستان بیشتری را برای تماشای فوتبال به خانه دعوت کنید و مانند پنل VA مجبور نیستید یکه و تنها جلوی تلویزیون بنشینید تا از کیفیت تصویر چیزی کاسته نشود.

زاویه دید پنل IPS و VA

زاویه دید یا همان مبحث Wide Viewing Angle در تلویزیونی با پنل IPS به 178 درجه می‌رسد و بطور خلاصه از کناره‌ها اگر به تلویزیون بنگرید تغییری در رنگ، نور یا کنتراست مشاهده نخواهید کرد؛ اما در پنل VA به سادگی تغییرات را حس می‌کنید. با این وجود با پنل IPS به دنیا وسعت می‌دهید.

کنتراست کدام پنل تلویزیونی بر دیگری برتری دارد؟

حال به تفاوت دیگر دو پنل، یعنی کنتراست می‌پردازیم که ازقضا این بار کفه ترازوی پنل VA سنگین تر است. کنتراست یا همان نمایش مشکی عمیق‌تر، برای پدیدار شدن جزئیات تصویر در تلویزیونی با پنل VA بهتر است. هرچه نمایشگر بتواند مشکی خالص و رقیق‌تری را ایجاد کند، سایر رنگ ها و نورهای روشن بهتر می‌توانند خودنمایی کنند. تلویزیونی که دارای پنل VA است از کنتراست بهتری نیز برخوردار است و در اتاق های تاریک با عملکرد شایسته ای نقش‌آفرینی می‌کند.

کنتراست تلویزیون های VA و IPS

اما پنل IPS کنتراست محدودتری ارائه می‌دهد و از جمله مشکلاتی که چینش موازی کریستال مایع در IPS ایجاد می کند رد شدن نور زیاد از آن است. رد شدن نور اضافی منجر به آشکار شدن هاله در اطراف پیکسل‌ها می‌شود و برای مشاهده در اتاق تاریک مناسب نیست چون جزئیات، پاسخگویی واضحی نخواهند داشت.

تلویزیونی با صفحه نشکن

مقاومت در برابر ضربه می‌تواند یک فاکتور اصلی برای انتخاب تلویزیون باشد که دو پنل VA و IPS تفاوت‌های چشمگیری دارند. در رویارویی و تقابل دو پنل IPS و VA با هم دریافتیم که پنل IPS در برابر ضربه بسیار مقاوم‌تر است. پس کمپانی‌های معتبر سازنده تلویزیون برای جلوگیری از آسیب‌های احتمالی ناشی از ضربه در نمایشگر، از پنل IPS استفاده می‌کنند که اتفاقا به پنل نشکن هم معروف شده اند. مقاومت نمایشگرهایی با پنل VA نسبتا پایین‌تر است و شرکت‌های کمتری از این پنل در ساخت تلویزیون‌های خود بهره می‌برند.

پنل IPS‌ ارزش ولخرجی را دارد!

تفاوت نهایی دو پنل دنیای تلویزیون‌ها، قیمت می‌باشد. از لحاظ قیمت اگر بخواهیم دو پنل IPS و VA را مورد بررسی قرار دهیم باید بگوییم که بر اساس آنچه خواندید و سایر ویژگی‌های برتر پنل، بیشترین مبلغ متعلق به IPS است.

تفاوت قیمت پنل IPS و VA

این دو پنل معمولا تفاوت قیمت چندان شدیدی ندارند اما بهرحال اگر می خواهید صاحب تلویزیونی با پنل بروزتر، زاویه دید وسیع‌تر، مقاومت بیشتر و دقت رنگ بالاتر شوید باید مبلغ بیشتری نیز بپردازید.

کدام تلویزیون ها پنل IPS دارند؟

امروزه در تلویزیون‌های نسل جدید بیشتر شاهد استفاده از پنل IPS هستیم چون برتری نسبی در مقایسه با VA دارد. کمپانی ال جی بیشترین آمار استفاده از این پنل را به خود اختصاص داده است که به وفور در ویژگی‌های هر تلویزیون شاهد آن هستیم. اما برخی از تلویزیون ها با اینکه یک مدل هستند پنل هایشان در اینچ‌های مختلف متفاوت می باشد و مدل UQ7000 ال جی یکی از این مدل‌هاست. سایز 55 اینچ دارای پنل VA و مابقی اندازه‌ها پنل IPS دارند. در زیر به برخی از مدل‌های دارای IPS اشاره کرده‌ایم.

مدل تلویزیونفناوری نمایشگر
تلویزیون ال جی QNED80QNED
تلویزیون ال جی QNED90QNED
تلویزیون ال جی QNED95QNED
تلویزیون ال جی QNED96QNED
تلویزیون ال جی QNED99QNED
تلویزیون ال جی NANO75NANO CELL
تلویزیون ال جی NANO77NANO CELL
تلویزیون ال جی NANO84NANO CELL
تلویزیون ال جی NANO90NANO CELL
تلویزیون ال جی UQ80004K UHD

کدام تلویزیون ها پنل VA دارند؟

طراحان تلویزیون برای اینکه افت تصویر از زوایای مختلف را بهبود ببخشند دست به تولید تلویزیون‌هایی با نمایشگر منحنی نمودند؛ از این رو می‌توان گفت بیشتر مدل‌های منحنی با پنل VA همراه هستند. اما تلویزیون های صفحه تختی نیز همچون موارد مذکور در جدول زیر با پنل VA تولید میشوند.

مدل محصولنوع نمایشگر
تلویزیون سونی X85KLED
تلویزیون سونی X85LLED
تلویزیون سونی X90KLED
تلویزیون سونی X90LLED
تلویزیون سامسونگ Q70BQLED
تلویزیون سامسونگ Q70CQLED
تلویزیون ال جی UQ8000LED

تلویزیون ال جی UQ8000 نمایشگری اقتصادی است که در سایزهای مختلف با پنل IPS و VA تولید شده است. اگر سایز 55 و 50 اینچ را خریداری کنید سایز آن VA است و در سایزهای دیگر این محصول پنل IPS دارد.

کدام نوع صفحه نمایش برای شما مناسب است؟

در حال حاضر؛ شما احتمالا ایده خوبی در مورد نوع پنل مد نظر خود دارید. همانطور که معمولا اتفاق می افتد؛ هر چه بیشتر هزینه کنید محصول با کیفیت تری را دریافت خواهید کرد. توصیه های ما برای اهداف خاص شامل موارد زیر است:

برای استفاده کاری یا تحصیلی – در اینجا بودجه برای شما مهمترین مسئله است. VA پنلی است که برای همه مناسب است و دارای زاویه دید بالاتری نسبت به TN است. شما می توانید در هزینه های خود مقداری صرفه جویی کنید چون به رفرش ریت بالا یا تاخیر ورودی بسیار کم نیاز ندارید. هر چند اگر هم داشته باشید مسئله ای ایجاد نمی کند. فقط در هنگام حرکت مکان نمای ویندوز روی صفحه نمایش با رفرش ریت 144 هرتز به جای 60 هرتز؛ تفاوت محسوسی را در عملکرد روان و نرم مشاهده خواهید کرد.

ویرایشگرهای عکس و فیلم / هنرمندان دیجیتال – پنل های IPS هنوز هم به دلیل توانایی نمایش طیف گسترده ای از رنگ ها؛ مورد علاقه هستند. پیدا کردن پنل های VA که دامنه وسیعی را پوشش دهند (125 درصد sRGB و بیش از 90 درصد DCI-P3) امری غیرمعمول نیست؛ اما در مقایسه با پنل های IPS تمایل دارند که در هنگام عملیات سریع؛ تاری حرکت بیشتری را از خود نشان دهند. اگر در مورد دقت رنگ جدیت دارید باید مانیتور خود را به درستی کالیبره کنید.

برنامه نویسانی که مانیتورها را به صورت عمودی نصب می کنند – ممکن است فکر کنید که پنل های TN برای برنامه نویسان عالی هستند؛ اما لزوما اینطور نیست. پنل های TN دارای زاویه دید (به خصوص در محور عمودی) هستند. اگر مانیتور خود را در حالت عمودی نصب کنید (همانطور که بسیاری از برنامه نویسان و توسعه دهندگان گوشی های همراه انجام می دهند)؛ بدترین زاویه دید ممکن را از یک پنل TN دریافت خواهید کرد. برای داشتن بهترین زاویه دید ممکن در این سناریو؛ روی نمایشگر IPS سرمایه گذاری کنید.

گیمرهای آنلاین رقابتی تردیدی وجود ندارد که پنل های TN هنور در دنیای eSports مورد علاقه هستند. حتی ارزان ترین مدل ها نیز زمان پاسخگویی سریع و پشتیبانی از رفرش ریت بالا را دارند. برای بازی های 1080p یک گزینه 24 اینچی بسیار خوب عمل می کند؛ یا شما می توانید یک مدل 1440p و 27 اینچی را انتخاب کنید؛ بدون اینکه هزینه زیادی صرف کنید. ممکن است به خاطر ورود مدل هایی با تاخیر ورودی کم به بازار به سراغ IPS بروید اما باید هزینه بیشتری را پرداخت کنید.

گیمرهای کامپیوتری غیر رقابتی و حرفه ای – برای یک تصویر غنی یک پنل VA نسبت کنتراست بالاتری نسبت به IPS یا TN  ارائه می دهد. برای درایفت رنگ سیاه تیره و یک تصویر واضح و کنتراست؛ VA برنده است. با این حال توصیه می کنیم به طور کلی از TN خودداری کنید مگر اینکه یک گیمر رقابتی باشید.

نتیجه گیری

حال پس از مطالعه مقاله مقایسه پنل IPS و VA و همچنین مشاهده ویدیو مربوطه قطعا می‌توانید خودتان دست به کار شوید و پنل تلویزیونی که قرار است بخرید را تشخیص دهید. اینگونه حتی دست کلاه‌برداران نیز از سواستفاده کوتاه می‌گردد و نمی توانند مبلغ بیشتری بابت فروش تلویزیونی با پنل VA‌ به جای IPS از شما بگیرند. با توجه به قابلیت‌های نسبتا نا‌مناسب پنل VA امکان دارد کمپانی های تولید کننده، رفته رفته در تولید این نوع پنل ترمز کنند. اما برعکس، کاربردهای فراوان پنل IPS هر روزه شاهد محبوبیت بیشری میان مشتریان می‌شود.

اگر بتوانید مانیتور مورد علاقه خود را قبل از خرید به صورت حضوری بررسی کنید از یک خرید کورکورانه جلوگیری خواهید کرد. از فروشنده بخواهید که به شما اجازه دهید تا با گرفتن ماوس و حرکت سریع ان در اطراف صفحه؛ چند تست ساده را انجام دهید و تاری حرکت را بررسی کنید. همچنین می توانید میزان روشنایی دستگاه را تست کنید، برخی از فیلم ها را مشاهده کنید و بررسی کنید که آیا با آن احساس راحتی خواهید کرد یا نه. اگر نمی توانید هر کدام از این کارها را انجام دهید؛ بررسی های آنلاین همیشه مفید واقع می شود؛ اما مراقب کامنت های جعلی درج شده در سایت ها باشید.